De materia medica

80 σίλφιον· γεννᾶται ἐν τοῖς κατὰ Συρίαν καὶ Ἀρμενίαν καὶ Μηδίαν τόποις καὶ Αιβύην, οὗ ὁ καυλὸς μάσπετον καλεῖται, ἐμφερήὴς νάρθηκι· φύλλα δὲ ἔχει σελίνῳ ὅμοια, σπέρμα πλατύ, φυλλῶδες, ὃ καλεῖται μαγύδαρις.

ῥίζα δὲ θερμαντική, φυσώδης, ἐρευγική, ἀναξηραντική, δύσπεπτος, κύστεως κακωτική. ἰᾶται δὲ χοιράδας καὶ φύματα ἀναληφθεῖσα κηρωτῇ ἢ καὶ ὑπώπια σὺν ἐλαίῳ καταπλασθεῖσα, σὺν ἰρίνῃ δὲ κηρωτῇ ἢ κυπρίνῃ ἰσχιαδικοῖς ἁρμόζει, τάς τε περὶ δακτύλιον ἐξοχὰς αἴρει ἐν σιδίῳ σὺν ὄξει ἑψηθεῖσα καὶ καταπλασθεῖσα, θανασίμων τέ ἐστιν ἀντιφάρμακον πινομένη, εὔστομός τέ ἐστι μειγνυμένη καὶ εἰς βάμματα καὶ ἄλας.

2 συλλέγεται δὲ ὁ ὀπὸς ἐγχαρασσομένης τῆς ῥίζης καὶ τοῦ καυλοῦ. διαφέρει δὲ αὐτοῦ ὁ ὑπέρυθρος καὶ διαυγής, σμυρνίζων καὶ ἐν τῇ ὀσμῇ εὔτονος, μὴ πρασίζων μηδὲ ἀπηνὴς πρὸς τὴν γεῦσιν εὐχερῶς τε διειμένος ἐπὶ τὸ λευκὸν χρῶμα. ὁ μέντοι Κυρηναϊκός, κἂν ἐπ᾿  ὀλίγον αὐτοῦ τις γεύσηται, εὐθέως ἰκμάδα [*](1 SIM.: Theophr. h. pl. VI 3, 1. Pl. XIX 38 sq. (e Theophr. et S. N) — Pl. XXII 100sq. (e S. N) — Pl. 100 D. eup. I 154 (173) — eup. I 149 (170) — Pl. 100 eup. I 56 (119) — Pl, 105 eup. I 240 (221) — Pl. 103 eup. I 215 (206) — Nic. Al. 309 Scrib. Larg. 174 eup. II 135 (326) — Pl. XIX 46.) [*](1 EXC.: Orib. XII s. v. (σίλφίον — κακωτική); Gal. XII 123. 91 (s. v. ὀπός) unde Aet. I s v. Paul. Aeg. VII 3 s. v. Hes. s. v. μαγύδαρις et μάσπετα.) [*](12 EXT.: Orib. XII s. v (συλλέγεται — δριμύς).) [*](1 num. cap. τ𝒢δ Ο: τ𝒢ς Di: πζ E tit. περὶ σιλφίου FHADi σίλφιον ῥίζα Orib. E: silpi radix est omnibus nota Dl γεννᾶται μὲν V 2 καὶ μηδίαν om, Orib. μήδειαν Di τόποις post Λιβύην transpos. Orib.E μάσπεστον PV: |μαστίετος ἢ| μάσπετον E (corr. E2): μαστίερον (μάσπετον superscr. O2) Orib. ἐμφερὴς ὢν E folia maspetum vocari Theophr. l. s. testatur (cf. Hes. s. v.) ἔχων ὅμοια σελίνῳ Orib. 4 φυλλῶδες —μαγύδαρις om. FHADi: marg. add. P (pr. m.): semen latu quod appellatur magidaris Dl φυλλοειδές E μαγούδαρις (ut semper) E ad rem cf. Theophr. l. s. τὸ δὲ φύλλον ὂ καλοῦσι μάσπετον ὅμοιον τῷ σελίνῳ, σπέρμα δ΅ ἔχει πλατύ, οἷον φυλλῶδες τὸ λεγόμενον φύλλον 5 φυσώδης — ἀναξηραντική addidi ex Dl virtus est radici eius termantica et xerantica, stomacu inflat, ruptationes provocat: Orib. l s. ῥίζα θερμαντική, φυσώδης, ἐρευγική, ἀναξηραντική cf. Pl, XXII 100 7 κηρωτῇ κυπρίνῃ E ἢ seclusi (dittogr.) 8 τε post δακτύλιον transpos. FHDi 9 σὺν σιδίω καὶ (in ras. E2) ὄξει E 10 post πινομένη inser. καὶ μεθ᾿  ὕδατος μιγνυμένη σὺν ἀλσὶν καὶ ἄλλως E: bibitus venenis occurret Dl 11 τε ἐστι om. E ἐμβάμματα E: κάμματα FVH (corr. H2): βρώματα Serap. ex Ald. ἀλ///σίν E (corr. E2) 12 ἐγχαρασσόμενος FH 13 ὁ om. Orib. διαυγὴς ἀφρὸν ἀνιεὶς E 14 εὔτονος εὐώδης Orib. ἀπη . . . . . . . εὐχερῶς P (16 litteris abscisa margine absumptis) πρὸς τὴν γεῦσιν om. V 16 τις αὐτοῦ EHDi εὐθέως om. FHDi ἰκμάδας Orib.)

δολοῦται δὲ πᾶς ὀπὸς πρὸ τοῦ 3 ξηρανθῆναι σαγαπηνοῦ μειγνυμένου ἢ ἀλεύρου ἐρεγμίνου, ὅπερ διακρίνεται τῇ γεύσει καὶ τῇ ὀσμῇ καὶ τῇ ὄψει καὶ τῇ διέσει. ἔνιοι δὲ τὸν μὲν καυλὸν σίλφιον ἐκάλεσαν, τὴν δὲ ῥίζαν μαγύδαριν, τὰ δὲ φύλλα μάσπετα. πρακτικώτατος δέ ἐστιν ὁ ὀπός, εἶτα τὰ φύλλα, εἶτα δκαυλός.

ἐστι δὲ φυσώδης καὶ δριμύς, ἀλωπεκίας θεραπεύων σὺν οἴνῳ καὶ πεπέρει καὶ ὄξει καταχριόμενος, ὀξυδερκίας τε ποιητικὸς καὶ ἀρχομένης ὑποχύσεως διασκεδαστικὸς σὺν μέλιτι ἐγχριόμενος, πρὸς ὀδονταλγίας τε ἐντίθεται εἰς τὰ βρώματα καὶ

περιτίθεται σὺν λιβανωτῷ ἐγχρισθεὶς εἰς ὀθόνιον· καὶ διακλύζεται 4 δὲ σὺν ὑσσώπῳ καὶ σύκοις ἀφεψημένοις ἐν ὀξυκράτῳ· καὶ ἐπὶ λυσσοδήκτων δὲ ὠφελεῖ ἐπιτιθέμενος τοῖς τραύμασι καὶ ἐπὶ τῶν ἰοβόλων ζῴων πάντων καὶ τῶν φαρμακωδῶν τοξευμάτων ἐγχριόμενος καὶ πινόμενος, ἐπὶ δὲ σκορπιοπλήκτων ἐλαίῳ διεθεὶς περιαλείφεται καὶ ἐπὶ γαγγραινουμένων προκατασχασθέντων ἐνίεται, πρός τε ἄνθρακας μετὰ πηγάνου καὶ νίτρου καὶ μέλιτος ἢ καθ᾿  ἑαυτόν, ἥλους τε καὶ τύλους αἴρει προπεριχαραχθέντας συμμαλαχθεὶς κηρωτῇ ἢ σύκων ξηρῶν τῷ ἐντός. θεραπεύει καὶ λειχῆνας προσφάτους σὺν ὄξει, σαρκώματα δὲ [*](4 SIM.: Pl. XIX 40. XX 100 — Pl. XX 104 D. eup. I 95 (141) — eup. I 41 (112)— Pl. 106 eup. I 71 (129) — eup. I 69 (127) — Pl. 103 eup. II 113 (314) — Nic Th. 85. 697 (ex Apollod.) Scrib. Larg. 165 Pl. 103 — Pl. 103 eup. II 140 (329) — Pl. 103 — eup. I 201 (198) — Pl. 103 eup. I 199 (196) — Pl. 101. 103 eup. I 175 (184) — eup. I 159 (176) — Pl. 104 — Pl. 104 eup. I 86 (137) — Scrib. Larg. 67 Pl. 105.) [*](1 δι᾿  ὅλου τοῦ σώματος Orib.: δι᾿  ὅλου καὶ| καθ᾿  ὅλου τοῦ σώματος E (corr. E2) 2 τὸ στόμα μηδὲ FHDi εἰ om. Orib. πρὸς ὀλίγον Orib. μηδιακὸς Orib. 3 om. Orib.E 4 ὀπὸς πᾶς E 5 ἢ ἀλεύρου ἐρεγμίνου om. Di ἐρεγμήνου E: ἐρεγμένου Orib.: μιγνυμένου V ἅπερ Orib.E 6 διακρίνει FH 7 καυλόν] χυλὸν Orib. (corr. O2) 8 πρακτικώτερος E 10 ἀλωπεκίας τε E 12 post ἐγχριόμενος marg. add. καὶ ἐσθιόμενος E2 14 ἐγχρισθεὶς] ἐνδεθεὶς non recte coni. Sarac. cf. D. eup. I 71 (129) σὺν δὲ θείφ καὶ λιβανωτῷ ἐν ὀθονίῳ ἔγχριστος περιτίθεται (sc. ὀπὸς σιλφίου) 15 δὲ om. HDi ἀφεψόμενος E ἐν E: σὺν reliqui 16 λυσσοδήκτοις FH 17 ἐπὶ om. V ζῴων om, E φαρμακευτῶν (superscr. κωδων E2) E 18 σκορπίων P: σκορπίω V 19 προκατασχεθέντων HDi post προκατασχασθέντων interpunxit E 20 ἐνίεται καὶ πρὸς E (τε post πρὸς eras. E2) 21 προσπερικαθαρθέντας E (σ eras. E2) 22 προμαλαχθείς FH)

5 ἀρήγει δὲ καὶ βρόγχου χρονίαις τραχύτησι, φωνήν τε αἰφνιδίως δασυνθεῖσαν ὕδατι διεθεὶς καὶ ἐπιρροφηθεὶς αὐτίκα ἀποκαθαίρει, κιονίδας τε στέλλει σὺν μέλιτι διαχριόμενος, συναγχικοῖς τε ἀναγαργάρισμα μετὰ μελικράτου ὠφέλιμον, εὐχρουστέρους τε ποιεῖ λαμβανόμενος ἐν διαίτη, βηχί τε ἁρμόζει ἐν ᾠῷ ῥοφητῷ διδόμενος, πλευριτικοῖς δὲ ἐν ῥοφήματι, ἰκτερικοῖς τε καὶ ὑδρωπικοῖς ὠφελίμως δίδοται μετὰ σύκων ξηρῶν. λύει καὶ ῥίγη σὺν πεπέρει καὶ πηγάνῳ καὶ οἴνῳ ποθείς, τετανικοῖς τε καὶ ὀπισθοτονικοῖς ὀβολοῦ ὁλκὴν κηρῷ περιπλάσας δίδου καταπίνειν, βδέλλας τε τὰς προσισχομένας τῇ καταπόσει ἀναγαργαριζόμενος μετ᾿  ὄξους ἀποβάλλει. καὶ τοῖς γάλα τεθρομβωμένον ἔνδον ποιοῦσι καὶ ἐπιληπτικοῖς μετ᾿  ὀξυμέλιτος ληφθεὶς βοηθεῖ.

6 ποθεῖς δὲ σὺν πεπέρει καὶ σμύρνῃ καταμήνια ἄγει, κοιλιακούς τε ἐν ῥαγὶ σταφυλῆς λαμβανόμενος ὠφελεῖ· μετὰ δὲ κονίας ποθεὶς ὠφελεῖ τὰ αἰφνίδια σπάσματα καὶ ῥήγματα· διαλύεται δὲ εἰς τὰ ποτήματα ἀμυγδάλοις πικροῖς ἢ πηγάνῳ ἢ ἄρτῳ θερμῷ. τὸ δὲ ὀπόφυλλον αὐτοῦ τὰ αὐτὰ ποιεῖ, παρὰ πολὺ δὲ ἔλασσον· ἐσθίεται δὲ μετ᾿  [*](5 SIM.: Zop. (Orib. II 569) Cels. IV 10 (133) Pl. XX 104 D. eup. II 31(242) — Pl. 105 — eup. II 22 (235) — Cels. IV 6 (128) Pl. 105 eup. I 229 (212) —Scrib. L. 199 eup. II (134) 325 — Nic. Al. 369 (ex Apollod.) Scrib. L. 197 eup. II 159 (335) Pl. 105 — Pl. 105 eup. I 18 (103) — Zop. (Orib. II 597) Pl. 101 eup II 77 (288) — eup. II 34 (247).) [*](17 EXC. Orib. XII s. v. (διαλύεται — σιλφίῳ).) [*](1 πωλύπας PV: πολύπας E (πόλυπας corr. E2): πολύποδας reliqui χαλκοθ ἄνθους E: χαλκάνθης FHDi: χαλκάνθου D. eup. I 159 (176) 2 ἐκισπᾶται (om. δὲ) FHDi σὺν σαρκολαβίδι HDi δὲ (alt.) om. E βρόγχων Di: βρόχου V 4 τε om. 0Di 5 διαχριόμενος E (δια eras. E2) τε] δὲ E 6 ὠφέλιμος FH τε om. 0Di 8 δὲ] τε FHDi ῥοφήμασι HDi τε] δὲ E: om. Di 9 σὺν πηγάνῳ καὶ πεπέρι καὶ οἴνῳ ποθεὶς E πηγάνῳ] λιβάνῳ FHDi: cum pipere et ruta bibitus addito vino tipicos frigores excludit Dl 10 τε] δὲ E 11 κηρῷ om. FHDi cf. D. eup. I 229 (212) ὀπὸς σιλφίου περιπλασθεὶς κηρῷ ἀντὶ καταποτίου [sc. τετανικοῖς ἁρμόζει) τε] δὲ Di προσπεπλασμένας E 13 ἔνδον om. E ποιοῦσι] πιοῦσι FEH: ποθεὶς Di: coagulatum lacte stomaco solvet Dl ἐπιληπτικοῖς τε E 14 μετ᾿  ὀξυμέλιτος ἢ ὀξυκράτου ποθεὶς E δὲ] τε E 15 καὶ κοιλιακοὺς σὺν ῥαγὶ (ῥα in ras.) E λαμβανόμενος σταφυλῆς Di 16 κονίας (superscr. λιστίβας m. rec.) PV: μετὰ κονίας ὑλιστῆς D. eup. I 34 (247) 17 καὶ om. FHDi 18 post θερμῷ inser. ἢ μέλιτι ἢ ὕδατι Orib. τὸ δὲ φύλλον PV: τῶ δὲ ὀπῶ τῶν (τὰ superscr. E2) φύλλων (λα corr. E2) E: ὁ δὲ ὀπὸς τῶν φύλλων FHDi correxi coll. Dl opofilon vero simile efficacia habet: Orib. τὸ δὲ ὀπόφυλλον τὰ αὐτὰ ποιεῖ: D.eup. I 67 (127). I 18 (103). II 31 (242) saepius 19 αὐτοῦ PF: om. reliqui τὸ αὐτὸ E: αὐτὰ μὲν Di ἔλαττον Orib. δὲ (alt.) om. VE (add.) E2))

λέγεται δὲ καὶ ἑτέρα μαγύδαρις γεννωμένη ἐν Λιβύῃ, ῤίζα παρομοία σιλφίῳ, ἧττον δὲ παχεῖα καὶ δριμεῖα καὶ χαύνη καὶ ὀπὸν μὴ ἔχουσα, ποιοῦσα δὲ τὰ αὐτὰ τῷ σιλφίῳ.