De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

32 δίκταμνον, ὃ καλοῦσί τινες γλήχωνα ἀγρίαν, οἱ δὲ [*](31 R V: γλήχων· οἱ δὲ βλῆχρον, οἱ δὲ ἀρσενάκανθον Ῥωμαῖοι πουλέῖουμ, Ἄφροι ἀπουλέῖουμ, Γάλλοι ἄλβολον, οἱ δὲ γαλίοψις.) [*](1 SIM.: Zop. (Orib. II 598) D. eup. II 76 (288) Pl. l. s. 154 — Pl. 157 eap. II 31 (243. 244) — Pl. l. s. 156 — Cels. IV 18 eup. I 9 (230) Pl. 153 — [Hipp.] l. s. eup. II 3 (277) — Pl. l. s. 153 Aet III 31. Paul. Aeg. VII 4 (260, 41) — Nic. Th. 877 (ex Apoll.) Pl. 155 eup. II 121 (319) — Pl. l. s. 152 — Pl. 155 — Pl. 157 eup. I 235 (217) — eup. I 122 (154) — Pl. 157 eup. II 62 (275) — eup. I 123 (155) — Pl. 154. 157 eup. II 70 (284) — Pl. XX 156 cf. schol. in Aristoph. Pacem 712. Suid. s. v.) [*](14 SIM.: (Theophr.] h. pl. IX 16, 1 (e Diocle) Pl. XXV 92 sq. (e [Theophr.] et Crat).) [*](14 EXC.: Orib. XI s. v. (δίκταμνον — πολλῷ); Ps. Ap. 63 (unde Ps. Orib. I 50. A. Mai l. s. VII 434); carm. de herb. 6; Isid. XVII 9, 29, Hes. s. v. δικταμνοειδές, γληχωνοειδές, βαίτιον cf. Pa. Orib. V 89 (unde?).) [*](1 ναυσίας PE: ναυτίας reliqui 2 δὲ om. N: δὲ καὶ om. C τὰ κατὰ R 8 βοηθεῖ δὲ NFHADi πινομένη μετʼ οἴνου FHDi λιποθυμοῦντα R) [*](4 μετὰ ὄξους R προσφερομένη FHADi 5 δὲ (pr.) om. RE οὖρα R: superscr. A2 κατακεκαυμένη R: κατακεκλυσμένη superscr. A2 6 καθʼ αὑτὴν E) [*](8 δὲ (aIt.) om, R 9 λουομένων V 10 post παύει perg. ἁρμόζει δὲ καὶ εἰς ἐνκάθισμα N εἰς ἐνκλυσμοὺς καὶ εἰς ἐνκάθισμα E: ἐγκαθίσματα C: ἐγκάθισμα καὶ HDi 11 ἀποστρόφους E καλοῦσι — ὑποπίμπλαται om. Dl. at cf. Pl. XX 156 12 βλῆχρον R: βύχωνα V: βλήχωδη E (accentum corr. E2) ἐπειδήπερ RE κατὰ om. R γευόμενα E 13 βύχοις V: βηχιν C: βηχει N ὑποπίμπλανται RHADi: ἐμπίμπλανται Ald.) [*](14 num. cap. τμϚ PFHDi: τμδ A: λε E tit, περὶ δικτάμνου FHADi δέκταμνος Di ἣν Di) [*](15 C fol. 86v: N 59 βλπηχρον] cf. Theophr. de caus. pl. I 7, 4 ἀρσενκανθεν RDi: ἀρσέκανθον AH: correxi οἱ δὲ Ῥωμαῖοι H 16 πολειουμ libri: correxi ἀπολέιουμ Di ἄτβολον N 17 γαλλίσοψις ibri: correxi cf. D. IV 93.)

42
βαίτιον. πόα ἐστὶ Κρητική, δριμεῖα λίαν, ὁμοία γλήχωνι, μείζω δὲ καὶ γναφαλοειδῆ τὰ φύλλα ἔχει καὶ ἐριώδη τινὰ ἐπίφυσιν· οὔτε δὲ ἄνθος οὔτε καρπὸν φέρει.

ποιεῖ δʼ ἅπαντα, ὅσα καὶ ἡ ἥμερος γλήχων, ἐνεργεστέρα δὲ πολλῷ· οὐ μόνον γὰρ πινομένη ἀλλὰ καὶ προστιθεμένη καὶ ὑποθυμιωμένη τὰ τεθνηκότα ἔμβρυα ἐκτινάσσει. φασὶ δὲ καὶ [*](32 RV: δίκταμνον ἢ τίκταμνον· οἱ δὲ βελουλκός, οἱ δὲ Ἀρτεμιδήιον, οἱ δὲ Κρητική, οἱ δὲ ἐφήμερον, οἱ δὲ Ἰδαία, οἱ δὲ ὠκυτόκος, οἱ δὲ δορκάδιον, οἱ δὲ ἐκβόλιον, Ῥωμαῖοι οὐστικλάγω ῥούστικα, τινὲς δὲ καλοῦσιν αὐτὴν γλήχωνα ἀγρίαν, οἱ δὲ βαίτιον.) [*](4 SIM.: [Theophr.] l. s. Pl. XXVI 153. 161. eup II 77. 78. 79. 80 (289 sq.) — (Theophr.] l. s. Pl. XXVI 142 eup. I 167 (180)) [*](7 SIN.: Ps. Ap. 63 (e Pamph.).) [*](1 βέτιον FHA ἔμβακτρον RDi: batin Dl cf. Hes. s. v. Salm. syn. hyl. iatr. 42 post βαίτιον syn. e R add. A Di: marg. H2 πόα δὲ E κρητικὴ post λίαν transpos. RE: erba est viscida et plus cretica Dl λίαν] CE: λία N λεία reliqui. at folia dictamni lanosa pelle obducta esse dicit D. ad rem cf. [Theophr.] l. s. ἔστι δὲ εὐθὺς ἐν τῷ στόματι φανερὰ τοῦ δικτάμνου ἡ δύναμις· διαθερμαίνει γὰρ ἀπὸ μικροῦ σφόδρα γλήχωνος φύλλοις R: γλήχωνι φύλλοις E μείζων F: μείζω E (ν eras. E2): μίζονα R 2 γναφαλλώδη R: γναφαλώδη Di: γναφαλλοειδῆ E τὰ φύλλα om. R ἐπίχυσιν] ἐπὶ τοῖς φύλλοις φύσιν )φύσιν om. N) R: superscr. A2 3 δὲ om. A οὔτε δὲ ἄνθος σὕτε καρπὸν φέρει] erravit D. cf. [Theophr.] l. s. 4 πάντα CEDi: om. N ἐναργεστέρα FH: ἐνεργεστέρων R: (unde) ἐνεργέστερον Di 6 τεθνήσκοντα E καὶ om. R) [*](7 C fol. 98v: N 62 ἢ τίκταμνον N: om. reliqui οἱ δὲ βελουλκός om. A βελουακος libri: bubulcosticon. Ps. Ap.: bubulcos Ps. Orib.: correxi 8 ἀρτεμιδήιον N: ἀρτεμεδήιον CDi: ἀρτεμεδίειον AH: α Grecis dicitur artemidion cre (pr. syll. syn. insequ. errore addita) Ps. Ap. κριτηκή C οἱ δὲ ἐφήμερον om. A: epimeron Ps. Ap. ἰδαία] ΕΛΔΙΑ R (ἐλαία s. v. δίκταμνον ἄλλο): ἐλδίαν HADi: correxi (ΕΙΔΑΙΑ in archetypo scriptum fuerat) cf. Ps. Ap. nascitur in insula Creta monte Jda 9 βελιτοκος R: βελοτόκος reliqui: eleacotocos Ps. Ap. (duobus syn. n unum conflatis): correxi cf. [Theophr.] l. s. δορκίδιον libri: correxi coll. Ps. Ap. alii dorcadion ἐλβούνιον libri: elulion Pa. Ap.: correxi 10 οὐστιλάγω N: οὐστιλλάγω C: οὐστιλαγο AHDi. cf. Herm XXXIII 419. at Itali dicunt tussella rustica (L. tussilla La: tusilla V) Pa. Ap. vulgo puleium Martis (sid. l. s. A. Mai class. auct. VII 434) vel puleium agreste (Ps. Ap. l. s.) vocatur post ῥούστικα add. οἱ δὲ βέτιον A ἀγρίαν οἱ δὲ] Ἀριανοὶ δὲ R 11 βαίτιον] ενβακτριον R: correxi e Diosc.)

43
τὰς αἶγας ἐν Κρήτῃ, ἐπειδὰν τοξευθῶσι. νεμηθείσας τὴν πόαν ἐκβάλλειν τὰ τοξεύματα.

τὸ δὲ ψευδοδίκταμνον καλούμενον φύεται μὲν ἐν πολλοῖς 2 τόποις, ἐμφερὲς δὲ τῳ πρὸ αὐτοῦ, ἔλαττον δὲ καὶ ἦττον δριμύ. ποιεῖ δὲ τὰ αὐτὰ τῷ δικτάμνῳ, οὐχ ὁμοίως ἐνεργοῦν.

φέρεται δὲ καὶ ἀπὸ Κρήτης ἕτερον εἶδος δικτάμνου, φύλλοις ἐοικὸς σισυμβρίου, κλωσὶ δὲ μεῖζον, ἐφʼ ὧν ἄνθος ὀριγάνῳ ἀγρίῳ ἐοικός, μέλαν, μαλακόν· ὀσμὴ δὲ τῶν φύλλων μεταξὺ σισυμβρίου καὶ ἐλελισφάκου, ἡδίστη.

ποιεῖ δὲ πρὸς ὅσα καὶ ἡ πρὸ αὐτῆς, ἦσσον πληκτικὴ ὑπάρχουσα· μείγνυται δὲ καὶ ἐμπλάστροις θηριακαῖς.

[*](32 RV: ψευδοδίκταμνον· οἱ δὲ ἐλελίσφακον, οἱ δὲ βήκιον, προφῆται κυνοκεφαλοειδής, Ῥωμαῖοι σάλβιαμ.)[*](32 RV: δίκταμνον ἄλλο· οἱ δὲ ἐφήμερον, οἱ δὲ Ἰδαία, Ῥωμαῖοι οὐστιλάγω.)[*](3 SIM.: [Theophr.] h. pl. X 16, 2. 3 (e Diocle); Pl. XXV 93 XXVI 154.)[*](3 EXC.: Orib. XI s. v. (τὸ δὲ — ἡδίστη); Ps. Ap. 63.)[*](11 SIM.: Pl. XXV 101. Scrib. Larg. 77. Gal. XIII 820.)[*](1 ἐπειδὰν om. Di τοξευθείσας καὶ νεμηθείσας Di: νεμηθεῖσαι R 2 τὰ τόξα R post τοξεύματα aliena e Ps. Ap. 63 et carm. de herb. 6 add. DiH2 (in marg.) A (del. A2) ἔχει δὲ καὶ καθαρτικὴν δύναμιν ὁ χυλὸς αύτῆς καταχριόμενος ἢ τριβόμενος (ὥσπερ add. ADi) μετὰ ἀλφίτων· καταπλασσομένη δὲ βοτάνη τοὺς ὑποκάτω τῶν ποδῶν ἢ τοῦ λοιποῦ σώματος σκόλοπας θεραπεύει· ποιεῖ δὲ καὶ πρὸς πόνον σπληνός, μειοῖ γὰρ αὐτόν. κομίζουσι δὲ αὐτὴν ἐν θέρει καὶ φθινοπώρῳ· ἡ δὲ ῥίζα αὐτῆς γευομένῳ (sic) θερμαίνει· ἔστι δὲ καὶ ὠκυτόκιον. βοηθεῖ δὲ καί θηριοδήκτοις ὁ χυλὸς αὐτῆς μετʼ οἴνου πινόμενος. τοιαύτη δὲ τῆς βοτάνης ἡ δύναμις, ὡε καὶ ὀσφραινομένη διώκειν καὶ προσαπτομένη ἀναιρεῖν τὰ ἰοβόλα θηρία. τὸ δὲ αὐτῆς χύλισμα ἐπιχεόμενον πληγῇ σιδήρου ἢ ἰοβόλου δήγματι (hucusque H) καὶ πρὸς τῷ ἐπιχυθῆναι (ἐπιχρισθῆναι A) καὶ λαμβανόμενον πόσει εὐθέως ὑγιάζει 3 nov. cap. (λϚ) incip. E, item Di (τμς) cum tit. περὶ ψευδοδικτάμνου marg. add. ψευδοδίκταμνον P (pr. m.) initium sic habet N (charta laesa) τὸ μὲν [δίκτα]μνον φύεται [ἐν Κρή]τῃ μόνη κα[θὼς] εἴρηται· τὸ [δὲ ψευδ]οδίκταυνον [καλούμενον] φύεται κτλ. μὲν addidi 4 post αὐτοῦ inser. [δικτάμ]νῳ N καὶ ἧττον δριμύ om. N: καὶ ἧττον om. AHDi 5 ἀλλʼ οὐχ N ἐνεργεῖ N 6 nov. cap. (λϚ) incip. E, item Di cum tit. περὶ τοῦ ἀπὸ Κρήτης δικτάμνου marg. add. δίκταμνον ἕτερον P (pr. m.) φύεται δὲ (om. N) ἐν Κρήτη καὶ ἕτερον R: δίκταμνον· φέρεται δὲ E καὶ post Κρήτης transpos. E 7 ἐμφερὲς R σισύμβρω E. ad rem cf. [Theophr.] l. s. φύλλον γὰρ ἔχει ὅμοιον σισυμβρίῳ, τοὺς δὲ κλῶνας μείζους ὀριγάνῳ] ὁρμίνῳ RE 9 λελισφάκου RE 10 πρὸς om. A ἃ RE 11 ἐμπλάστροις καὶ FHADi: καὶ superscr. E2)[*](12 N fol. 169: cap. om. C οἱ δὲ βήκιον] . . . . . ηκιον N (charta laesa): supplevi cf. D, III 33 13 . . . οκεφαλης N: supplevi σάλβιαμ] . . λβαιαμ N: supplevi 14 C fol. 102r: N 62 Ἰδαία] ἐλαία R: correxi)