Strategemata
Polyaenus Macedo
Polyaenus Macedo, Strategematon, Melber and Woelfflin, Teubner, 1887
Λάαρχος, Κυρηναίων βασιλεὺς ἀποδειχθεὶς ὡς Βάττῳ τῷ Ἀρκεσιλάου τὴν ἀρχὴν φυλάττων, ἐγένετο ἀντὶ βασιλέως τύραννος πάσῃ παρανομίᾳ χρησάμενος κατὰ τῶν πολιτῶν. τοῦ δὴ παιδὸς τοῦ Βάττου μήτηρ ἦν ρυξώ, σώφρων γυνὴ καὶ δικαιοτάτη. ταύτης ἐρα- σθεὶς Λάαρχος ἐμνηστεύετο, ἡ δὲ τοῖς ἀδελφοῖς αὐτὸν ἠξίου διαλέγεσθαι. τῶν δὲ ἐπίτηδες ἀναβαλλομένων επεμψεν Ἐρυζα θεράπαιναν ἀπαγγέλλουσαν, νῦν μὲν ἀντιλέγειν τοὺς ἀδελφοὺς, εἰ δὲ σύλλογος αὐτῶν καὶ [*](Cap. 41. Cf. Plut ibid. 25; Nicol emasc. fr 52 (Müller).) [*](2 ψελίοις Hertlein; ψελλίοις F 3 εἰς φρέαρ M Plut.; εἰς τὸ φςέαρ F 8 ἐπεκύλισεν Hertlein ex Plut. ἐπέφερε; ἐκύλισεν F 11 παροινοῦντα Phtakis coll. Plut ἐνέπλησεν ἑαυτὸν ἴνου 19 Βτ του F 21 ἐμνηστεύετο Plut V; ἐμνηστεύσατο F 22 ἐξε- πίτηδες vulg 23 Ἐρυθρὼ F ἀπαγγέλουσαν F 24 σύλλογος F] | σύνοδος Plut.)
Πύθης χρύσεια μέταλλα εὑρὼν πάντας τοὺς πο- λίτας ἐκέλευσε μεταλλεύειν, ὀρύσσειν, καθαίρειν χρυ- σίον, ἄλλο μηδὲν δρᾶν μήτε ἐν τῇ γῇ μήτε ἐν τῇ θαλάσσῃ· πάντες ἀπηγόρευον οὔτε καρποὺς ἔχοντες οὔτε ἄλλο τι τῶν πρὸς τὸν βίον πράσσοντες. αἱ δὲ γυναῖκες αὐτῶν ἱκετεύουσι τὴν τοῦ Πύθου γυναῖκα Πυθόπολιν. ἡ δὲ ἐκέλευσεν ἐκείνας μὲν ἀπιέναι καὶ θαρρεῖν, αὐτὴ δὲ τοὺς δημιουργοὺς τοῦ χρυσίου καλέ- σασσ ἐκέλευσε ποιεῖν ἰχθῦς χρυσοῦς, πέμματα, ὡραῖα, ὄψα, βρώματα πάντα χρυσᾶ. Πύθης ἧκεν ἐξ ἀποδημίας καὶ δεῖπνον ᾔτει. ἡ γυνὴ παρέθηκεν αὐτῷ χρυσῆν τράπεζαν, ἐφʼ ἧς παρέκειτο οὐδὲν ἐδώδιμον, ἀλλὰ πάντα χρυσᾶ ἐδωδίμοις ὅμοια. Πύθης ἐπαινέσας τὴν μίμησιν τῆς τέχνης ᾔτει φαγεῖν. ἡ δὲ προσέφερεν αὐτῷ ἄλλο τι χρυσοῦν ὅμοιον ἐδωδίμῳ καὶ τοῦτο [*](Cap 42. Cf. Plut. ibid. 27.) [*](4 δομάτιον F 5 Ἐρυξόους F 7 Βάτον F 8 πάτρειον F 10 Πυθόπολις nomen non exstat apud Plutarchum, ubi con- stanter legitur Πύθεω γυνὴ, sed sub finem Πυθοπολίτης flumen nominatur et urbem Πυθόπολιν fuisse testis est Steph. Byz. s. v. 11 χρύσια F 25 ἐδωδίμῳ M; ἐδαώδιμον F || τοῦτο] τοιοῦτο K, Hertlen.)
Τῆς Ἰωνικῆς ἀποικίας ἐς τὴν Ἀσίαν ἀφικομένης τοῖς Ἐρυθρὰς κατέχουσιν ἐπολέμει Κνῶπος τοῦ Κο- δριδῶν γένους. ὁ θεὸς ἔχρησεν αὐτῷ στρατηγὸν παρὰ Θεσσαλῶν λαβεῖν τὴν ἱέρειαν τῆς Ἐνοδίας· ὁ δὲ πρε- σβεύεται πρὸς Θεσσαλοὺς καὶ μηνύει τὸ λόγιον τοῦ θεοῦ. οἱ δὲ ἔπεμψαν αὐτῷ τὴν ἱέρειαν τῆς θεοῦ Χρυσάμην. αὕτη φαρμάκων ἔμπειρος οὖσα, ταῦρον ἐξ ἀγέλης μέγιστον καὶ κάλλιστον συλλαβοῦσα, τὰ μὲν κέρατα κατεχρύσωσε καὶ τὸ σῶμα κατεκόσμησε στέμ- μασι καὶ χρυσοπάστοις ἁλουργίσι καὶ μετὰ τῆς τρο- φῆς ἀναμίξασα μανιοποιὸν φάρμακον ἔδωκεν αὐτῷ φαγεῖν· τὸ δὲ φάρμακον αὐτόν τε τὸν ταῦρον ἐξέμηνε καὶ τοὺς γευσαμένους αὐτοῦ μανιουργεῖν ἔμελλεν. οἱ μὲν δὴ πολέμιοι ἀντεστρατοπέδευον, ἡ δὲ ἐν ὄψει τῶν πολεμίων βωμὸν παραθεῖσα καὶ ὅσα πρὸς θυσίαν, ἐκέ- λευσε προσάγειν τὸν ταῦρον. ὁ δὲ ὑπὸ τοῦ φαρμάκου μεμηνὼς καὶ οἰστρῶν ἐξεπήδησε καὶ μέγα μυκώμενος [*](2 [εἶπεν] Κ 3 οὗ τί W; οὔτε F; οὗ οὔτι vulg. || 4 σπειρο- μένους vulg.; πειρωμένους F || 13 ἱερίαν (et sic semper) F || 18 καὶ τὸ] τὸ δὲ Κ || 22 γευσαμένους F] γευομένους M || 23 ἀντεστρατοπεδεύοντο vulg.; cf. 3, 9, 52 || 24 παραθεῖσα Κ; παρα- τιθεῖσα F ἐκέλευσε vulg.; ἐκέλευε F || 26 κυμώ μενος F pr.)
Ἐπὶ Βοιωτοὺς, οἳ πάλαι Θεσσαλίαν ᾤκουν, ἐστρά- τευσεν Αἴατος ὁ Φειδίππου Πολύκλειαν ἀδελφήν ἔχων, Ἡρακλεῖδαι τὸ γένος ἄμφω. χρησμὸς ἦν ἄρξειν, ὃς ἂν ἐκ τοῦ γένους πρῶτος διαβὰς τὸν Ἀχελῷον ἐπιβῇ τῆς πολεμίας. ἡ μὲν στρατιὰ τὸν ποταμὸν διαβαίνειν ἔμελλε, Πολύκλεια δὲ τὸν πόδα ἐπιδησαμένη φάσκουσα τετρῶσθαι τὸ σφυρὸν παρακαλεῖ τὸν ἀδελφὸν Αἴατον διενεγκεῖν αὐτὴν ὑπὲρ τὸν ποταμόν. ὁ δὲ μηδὲν ὑπ- οπτεύσας, ἀλλʼ ὡς ἀδελφῇ βουλόμενος ὑπουργῆσαι τὴν μὲν ἀσπίδα ἐπέδωκε τοῖς ὁπλοφόροις, τὴν δὲ Πολύ- κλειαν ἀράμενος ἐβάδιζε διὰ τοῦ ποταμοῦ προθύμως. ἡ δὲ γενομένου πλησίον τῆς ὄχθης φθάσασα ἐξήλατο [*](5 ἐδαίσαντο Κ; ἐδέξαντο F 9 ἀπέλειπον F] ἀπέλιπον vulg. || 13 τε p vulg.; τέ τε F; τότε M || 16 Φειδίππου Roth, coll. Hom Il. 2, 678; Φιλίππου F 17 ἄρξειν, ὃς ἂν ἐκ Μaasv.; ἄρξινος ἀνεκ F 22 αὐτὴν F] αὐτὴν yulg. || 26 ἐξήλατο M, ἐξήλετο vulg.; ἐξείλετο F.)
Ἀριστογείτων καὶ Ἀρμόδιος πῶς ἐπέθεντο τοῖς [*](514) τυράννοις, οὐδεὶς Ἑλλήνων ἀγνοεῖ. Ἦν γοῦν Ἀρι- στογείτονι ἑταίρα, ὄνομα Λέαινα· Ἱππίας τὴν Λέαιναν συλλαβῶν ἐβασάνισεν ἐφʼ ᾧ τε ἐξειπεῖν τοὺς κοινωνή- σαντας τῆς ἐπιθέσεως. ἡ δὲ πλεῖστον ὅσον ἀντεῖχεν, ἐκνικωμένη δὲ ὑπὸ τῶν βασάνων, ἴνα μὴ ἐξείποι, αὐτὴ τὴν αὐτῆς γλῶτταν ἀπέδακεν. Ἀθηναῖοι τὴν ἑταίραν τιμῆσαι θέλοντες αὐτὴν μὲν οὐκ ἔστησαν ἐν ἀκροπόλει, τὸ δὲ ζῷον λέαιναν χαλκῆν δημιουργήσαντες ἀνέθηκαν. εἴ τις ἀνῆλθεν εἰς ἀκρόπολιν, ἑώρακεν ἐν τῷ προπυ- λαίῳ λέαιναν χαλκῆν γλῶσσαν οὐκ ἔχουσαν, ὑπόμνημα τοῦ διηγήματος.
Θεμιστὼ Κρίθωνος Οἰανθίου θυγάτηρ. ταύτης ἤρα Φρικοδήμου τοῦ τυράννου παῖς Φἰλων. ὁ τύ- [*](Cap. 45. Cf. R. Jacobi, Iahnii annal. 1873, p. 366 sq. et locos ibi laudatos.) [*](4 ἐχαλέπηνεν F] ἐχαλέπαινεν M || 10 γοῦν F] γὰρ Μ || 12 ἐβασάνιζεν K || κοινωνήσοντας F || 13 ἀντεῖχεν vulg.; ἀντεῖπεν F 14 αὐτὴν τὴν αὐτῆς F 15 ἀπέδακεν Meursius; ἀπεδωκεν F 17 τὴν λέαιναν vulg 18 εἴ τις . . . διηγήματος Hercher, Hermes 9 p. 113 in. terpolata esse cens suit || 19 τὴν λέαιναν vu]g. || 23 ὁ om. vulg.)
Ἀρκεσίλαος Βάττου Κυρηναίων βασιλέως κατα- στασιασθεὶς ὑπὸ τοῦ πλήθους ἐξέπεσε τῆς ἀρχῆς· ἡ δὲ μήτηρ αὐτοῦ Φερετίμα πρὸς Εὐέλθοντα βασιλέα Σαλαμῖνος τῆς ἐν Κύπρῳ πλεύσασα ἱκέτευσεν αἰτου- μένη συμμαχίαν. ὁ μὲν Κύπριος τῆς ἱκεσίας ἠμέλη- σεν, ἐν δὲ τῷ τέως Ἀρκεσίλαος Ἑλλήνων συμμάχων εὐπορήσας, κατελθὼν, τὴν ἀρχὴν ἀναλαβὼν, πικρῶς τιμωρούμενος τοὺς λελυπηκότας ὑπὸ τῶν ὁμόρων Βαρ- καίων ἀνῃρέθη. Φερετίμα πρὸς τὸ δεινὸν οὐκ ἀπη- γόρευσεν, ἀλλὰ ὡς τὸν Αἰγύπτου σατράπην Ἀρυάνδην καταφυγοῦσα καί τινας εὐεργεσίας ἐς Καμβύσην προ- βαλομένη, πολλὴν δύναμιν πεζικὴν καὶ ναυτικὴν συλλα- βοῦσα, προσβαλοῦσα τοῖς Κυρηναίοις ἀνυπόστατος ἐγένετο, ὥστε καὶ δίκας ὑπὲρ τοῦ παιδὸς λαβεῖν καὶ τῷ γένει τὴν ἀρχην ἀπολαβεῖν.
[*](Cap. 47. Cf. Herodot. 4, 162—167; Anonym. ap. Westerm. Paradoxogr. p. 216. — Κnott, de fide ac fontibus Polyaeni, p. 66 sq.)[*](1 ηρακωντα F1 ἡράκοντα F2 vulg 6 ἱκέτιν Cas., K ex V supplicem; ἱκετείαν F 9 Κυρηναίων Κ; Χυρηναίου F; τοῦ Κυ- ρηναίου vulg. 11 Εὐέλθοντα Cas. ex Herod.; προελθόντα F || 16 Βαρκαίων scripsi (cf. J. p. 478); βαρβάρων F 19 προβαλλο- μένη vulg. 20 λαβοϋσα Κ.)Ἀξιοθέα Νικοκλέους γυνὴ Κυπρίων βασιλέως πολλῶν ἡκόντων παρὰ Πτολεμαίου βασιλέως Αἰγύπτου καταλυσόντων τὴν ἀρχὴν, ἐπειδὴ Νικοκλῆς μὲν αὐτὸν ἀνεκρέμασεν, οἱ δὲ ἀδελφοὶ αὐτοῦ σφᾶς αὐτοὺς κατέ- σφαξαν, αὕτη τὰς τῶν τετελευτηκότων ἀρετὰς ἐζήλωσε· καὶ τάς τε ἀδελφὰς αὐτῶν καὶ μητέρας καὶ γυναῖκας συγκαλέσασα ἔπεισε μηδὲν ἀνάξιον ὑπομεῖναι τοῦ γέ- νους. αἱ δὲ πεισθεῖσαι συνέκλεισαν μὲν ἀσφαλῶς τῆς γυναικωνίτιδος τὰς θύρας, ἀναδραμοῦσαι δὲ ἐπὶ τὰ στέγη, τοῦ πλήθους τῶν πολιτῶν συνδεδραμηκότος, τὰ μὲν τέκνα φερόμενα ἐν ταῖς ἀγκάλαις ἀπέσφαξαν, πῦρ δὲ ἐνεῖσαι τοῖς ὀρόφοις, αἱ μὲν τοῖς ξίφεσιν αὐτὰς διεχρήσαντο, αἱ δὲ εὐθαρσῶς τῇ φλογὶ προστρέχουσαι διεφθείροντο. Ἀξιοθέα δὲ στρατηγὸς ἦν ἐν τοῖς δεινοῖς ἀρίστη· ὅτε γὰρ εἶδεν εὐγενῶς ἁπάσας κειμένας, τότε καὶ αὐτὴ τὸ ξίφος καθεῖσα διὰ τῆς σφαγῆς αὐτὴν ἔρριψεν ἐς τὴν φλόγα, ἵνα μηδὲ νεκροῦ τοῦ σώματος οἱ πολέμιοι κρατήσωσιν.
Πύρρος Ἠπειρώτης ἐστράτευσεν ἐπὶ Λακεδαίμονα. μάχης ἰσχυρᾶς πρὸ τῆς πόλεως γενομένης ἀναχωρή- σαντες οἱ Λακωνες ἐβονλεύσαντο παῖδας μὲν καὶ γυναῖ- κας ἐς Κρήτην ὑπεκθέσθαι, αὐτοὶ δὲ κινδυνεύειν μέχρι [*](Cap. 48. Cf. Diod. 20, 21 — Droysen II, 2, p. 80 sq.) [*](Cap. 49. Cf. Plut. Pyrrh. 27; Iustin. 25, 4, 6. — Drovsen III, 1, p. 210.) [*](12 φερόμενα F] φερόμεναι Κ 18 τοῦ om. vulg. || 20 Ἀρχι- δαμία Plut Pvrrh. 27. Agis 20 24 κινδυνεύσειν Κ.)
Ἀντίοχος ὁ προσαγορευθεὶς Θεὸς ἔγημε Λαοδικην [*](247) ὁμοπάτριον ἀδελφὴν, ἐξ ἧς αὐτῷ παῖς ἐγένετο Σέλευ- κος. δευτέραν ἔγημε Βερενίκην, Πτολεμαίου βασιλέως θυγατέρα, ἐξ ἧς ἀπολιπών παῖδα νήπιον ἐτελεύτησε διάδοχον τῆς ἀρχῆς ἀποδείξας Σέλευκον. Λαοδίκη τὸν ἐκ τῆς Βερενίκης ὑποτρεφόμενον ἀναιρεθῆναι διεπρά- ξατο. Βερενίκη προῆλθεν ἐς τὸ πλῆθος ἱκέτις ἔλεον καὶ βοήθειαν παρὰ τῶν ἀρχομένων αἰτουμένη. οἱ δὲ τὸν παῖδα πεφονευκότες ἕτερον ἐπιεικῶς ὅμοιον προή- γαγον ἐς τὸ πλῆθος, ὡς αὐτὸν ἐκεῖνον ὄντα, περιστή- σαντες αὐτῷ τὴν βασιλικὴν δορυφορίαν· τῇ δὲ Βερε- νίκῃ φυλακὴν μισθοφόρων Γαλατῶν ἐπέστησαν καὶ τόπον ἔδωκαν τῶν βασιλείων ὀχυρώτατον καὶ ὅρκους [*](Cap. 50. Cf. Iustin. 27, 1. — Droysen III, 1, p. 377 sq. et not. p. 378.) [*](1 Κλεάδα F] Κλεομένους Μanso, Sparta, p. 254 et Droysen 1. 1., sed cf. Κnott, de fide et fant. Polyaeni, p. 80 sq. 2 ὡς καλὸν F] καὶ καλὸν [ἔφη] vulg.. Cas. 4 αὐτοὺς F 7 εὐτολ μώτεροι F 11 ὁμοπάτριον scripsi cum W; ὁμοπατρίαν F; erat tamen filia Achaei, cf. Müller, fr. hist. gr. III, p. 707; Droy Droysen III, 1, p. 349. not. 1; eundem de Lagid larum regno p. 10 || 12 Bερενίκη et Βερονίκη F promiscue 15 ὑποστρεφόμενον F || 17 ἀρχουμένων F || 22 ὀχυρότατον F.)
Θεανὼ Παυσανίου μήτηρ, ἡνίκα Παυσανίας μη- δίζων ἁλοὺς κατέφυγεν ἱκέτης ἐς τὸ ἱερὸν τῆς Ἀθηνᾶς τῆς Χαλκιοίκου, ὅθεν ἀποσπάσαι τὸν ἱκέτην οὐκ ἦν θέμις, αὕτη πρὸ τῶν ἄλλων ἀφικομένη πλίνθον πρὸς ταῖς θύραις ἀπηρείσατο. οἱ Λάκωνες θαυμάσαντες τὴν ἀνδρίαν ὁμοῦ καὶ τὴν σοφίαν ἕκαστος πλίνθον ἐνήρ- μοσε ταῖς θύραις, ὥστε ἄμφω γενέσθαι, οὔτε τὸν ἱκέ- την ἀπέσπασαν καὶ τὸν προδότην ἐναποικοδομήσαντες διέφθειραν.
[*](Cap. 51. Cf. Diod. 11, 45; Nep. Paus. 5. — De tempore cf. Duncker, Geseh. d. Altert. VIII, p. 166, not. 1.)[*](7 κατὰ γῆς Patakis 9 ὑπὸ Κ; ἀπὸ F 10 ὑπʼ Κ; ἀπʼ F 18 μειδίζων F 20 τὸν om. D, K 23 ἀνδρείαν vulg.)Δηϊδάμεια Πύρρου θυγάτηρ Ἀμβρακίαν κατα- [*](235) λαβομένη, τιμωρῆσαι Πτολεμαίῳ δολοφονηθέντι προ- ελομένη, πρεσβευσαμένων Ἠπειρωτῶν τὸν πόλεμον κατέθετο ἐπὶ τῷ τὸν κλῆρον καὶ τὰς τιμὰς τῶν προ- γόνων ἔχειν. καὶ λαβοῦσα πίστεις ἐξηπατήθη· συν- ταξάμενοι γὰρ τῶν Ἠπειρωτῶν τινὲς Νέστορα τῶν Ἀλεξάνδρου σωματοφυλάκων ἀναιρήσοντα αὐτὴν εἰσ- έπεμψαν. ὁ δὲ κάτω νεύσασαν αἰδεσθεὶς καὶ καταπλαγεὶς ἀνέστρεψεν. ἡ δὲ κατέφυγεν ἐς τὸ ἱερὸν τῆς Ἡγεμόνης Ἀρτέμιδος, Μίλων δὲ αἰτίαν ἔχων ὡς τὴν αὑτοῦ μητέρα Φιλωτέραν ἀποκτείνας ὥρμησεν ἐπʼ αὐτὴν ὡπλισμένος. ἡ δὲ ἀνεβόησεν·
Ἀρτεμισία περὶ Σαλαμῖνα συνεναυμάχει [Ξέρξῃ]· [*](480) τοὺς Πέρσας ἤδη φεύγοντας οἱ Ἕλληνες ἐδίωκον. ἡ δὲ [ἤδη] καταλαμβανομένη προσέταξε τοῖς μὲν ἐπιβάταις ἀφελεῖν τῆς νεῶς τὰ σημεῖα τὰ Περσικὰ, τῷ κυβερ- νήτῃ δὲ, ἐμβαλεῖν εἰς τὴν ναῦν τὴν προπλέουσαν Περσικήν. οἱ Ἕλληνες ταῦτα ὁρῶντες, οἰηθέντες μίαν [*](Cap. 52. Cf. Iustin. 28, 3.) [*](Cap. 53. Cf. Herod. 8, 87 sq. — J. p. 480—483.) [*](1 Δηϊδάμεια F] Laudamia Iustin. l. l. || 3 δολοφονηθέντι W coll. 8, 39; δόλω φονευθέντι vulg.; δούλω φονευθέντι F || 6 πίστις F || 14 Cf Euripid. Orest. v. 1587 || 17. 18 Ἀρτεαησία F || 18 Σαλαμήνα F || [Ξέρξῃ] coll. infra § 5 || 19 τοῖς Πέρσαις, σὓς ἤδη etc. K || 20 [ἤδη] ins W coll. 1, 39, 4. 3, 4, 3. 4, 8, 1 || 22 ἐμβαλεῖν Patakis; ἐπιβαλεῖν F.)
Ἀρτεμισία Λυγδάμιδος κατέδυσε ναῦν συμμαχίδα [*](e. 53, 4) Καλυνδίδα καὶ τριήραρχον Δαμασίθυμον. ἔπεμψεν αὐτῇ βασιλεὺς ἀριστεῖον πανοπλίαν Ἑλληνικὴν, τῷ δὲ ναυάρχῳ τοῦ στόλου ἄτρακτον καὶ ἠλακάτην.
[*](480)Ἀρτεμισία τριηραρχοῦσα νεῶς μακρᾶς οὐ μονον τὸ τῶν βαρβάρων, ἀλλὰ καὶ τὸ τῶν Ἑλλήνων σημεῖον εἶχεν. εἰ μὲν ἐδίωκεν αὐτὴ ναῦν Ἑλληνίδα, τὸ βαρ- βαρικὸν ἀνέτεινε σημεῖον, εἰ δὲ ὑπὸ Ἑλληνίδος νεὼς ἐδιώκετο, ἀνέτεινε τὸ Ἑλληνικὸν, ἵνα οἱ διώκοντες ὡς Ἑλληνικῆς νεῶς ἀπέχωνται.
[*](352—349)Ἀρτεμισία Λάτμον κατελάβετο τὴν μὲν ὡπλισμένην δύναμιν ἀποκρυψαμένη, αὐτὴ δὲ μετὰ εὐνούχων καὶ γυναικῶν καὶ αὐλητῶν καὶ τυμπανιστῶν ἐς τὸ ἄλσος τῆς Μητρὸς τῶν θεῶν ἀπέχον τῆς πόλεως ἑπτὰ στάδια παρῆλθεν ὀργιάζουσα. τῶν δὲ Λατμίων προελθόντων καὶ τὴν εὐσέβειαν αὐτῆς θεωμένων καὶ θαυμαζόντων οἱ ἀποκεκρυμμένοι ἐξαναστάντες κατελάβοντο τὴν πόλιν κρατήσαντες αὐλοῖς καὶ τυμπάνοις, ἧς οὐκ ἐκράτησαν τοῖς ὅπλοις.
[*](480)Ἀρτεμισία βασιλεύουσα Καρίας Ξέρξῃ βασιλεῖ σινεμάχησε κατὰ τῶν Ἑλλήνων, ὥστε καὶ τὰ ἀριστεῖα [*](Cap. 53. § 2. Cf. Anon. ap. Westerm). Paradox. p. 217.) [*](Cap. 53 § 4. Cf. supra 7, 23, 2. — J. p. 470 sq.) [*](Cap. 53. § 5. Cf. Herod. 8, 88; Iustin. 2, 12.) [*](2 [τὸν| Hertlein, Iahuii annal., 1867. p. 607 || 5 Δαμασί- θυμον Herod.; Θανυτασίουμον F 6 αὐτῇ Η; om. F || ἀριστεῖον H; ἀριστείων F || δὲ H: om. F 7 ἠλεκάτην F 20 ἐξαναστάιτες Hertlsin; ἐπαναστάντες F || 22 τοῖς on vulg.)
Μανία γυνὴ Ζήνιδος ἄρχοντος τῶν περὶ Δάρ- [*](399) δανον πόλεων νόσῳ τελευτήσαντος τοῦ ἀνδρὸς αὐτὴ κατέσχε τὴν ἀρχὴν Φαρναβάζῳ χρησαμένη συμμάχῳ· αὐτὴ δὲ καὶ ἐπὶ τὰς μάχας ἐπὶ ἁρμαμάξης ἐπορεύετο καὶ τὰ παραγγέλματα ἐδίδου τοῖς μαχομένοις καὶ διέταττε τὰς τάξεις καὶ τὰ τῆς νίκης ἆθλα κατὰ τὴν ἀξίαν διένεμε τοῖς στρατιώταις. πολέμιος μὲν οὐδεὶς ἐκράτησεν αὐτῆς, ὁ δὲ τὴν θυγατέρα (πρὸς) αὐτῆς πρὸς γάμον λαβὼν Μειδίας, πιστὸς εἶναι διὰ τὸ κῆδος δοκῶν, ὑπεισελθὼν αὐτὴν διεχρήσατο.
Τιργαταὼ Μαιῶτις ἐγήματο Εκαταίῳ βασιλεῖ Σίν- δων, οἳ νέμονται μικρὸν ἄνω Βοσπόρου. τοῦτον τὸν Ἐκαταῖον ἐκπεσόντα τῆς ἀρχῆς κατήγαγε Σάτυρος ὁ Βοσ- πόρου τύραννος καὶ τὴν ἑαυτοῦ θυγατέρα πρὸς γάμον ἐξέδωκεν ἀξιώσας τὴν προτέραν ἀποκτεῖναι. ὁ δὲ τὴν Μαιῶτιν στέργων ἀνελεῖν μὲν οὐχ ὑπέμεινεν, ἐς ὀχυρὸν δὲ φρούριον καθείρξας ἐκέλευσε διάγειν φρουρουμένην· [*](Ca. 54. Cf. Xenoph. Hellen. 3, 1, 10 sqq.) [*](6. 7 Μανία Cas. ex Xenoph.; Τονία F; Φανία M 10 αὕτη F 14 (πρὸς) secl vulg. 16 ὑπεισελθών clam ingressus V; ἐπεισ- ελθὼν F 18 ἐγείματο vulg. Σίνδων Cas; Σίντων F || 20 ἑκτατέον F.)
Ἀμάγη γυνὴ Μηδοσάκκου βασιλέως Σαρματῶν τῶν ἐπὶ τὴν Ποντικὴν παραλίαν καθηκόντων ὁρῶσα τὸν ἄνδρα τρυφῇ προσέχοντα καὶ μέθῃ αὐτὴ μὲν τα πολλὰ ἐδίκαζεν, αὐτὴ δὲ καὶ τὰς φυλακὰς τῆς χώρας καθίστατο καὶ τὰς ἐπιδρομὰς τῶν πολεμίων ἀνέστελλε καὶ τοῖς ἀδικουμένοις τῶν προσοίκων συνεμάχει. καὶ τὸ κλέος αὐτῆς λαμπρὸν ἦν ἀνὰ πάντας τοὺς Σκύθας, ὥστε καὶ οἱ [τὴν] Ταυρικὴν κατοικοῦντες Χερρονησῖται κακῶς πάσχοντες ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῶν παρακειμένων Σκυθῶν ἐδεήθησαν αὐτῆς γενέσθαι σύμμαχοι. ἡ δὲ τὸ μὲν πρῶτον ἐπέστειλεν ἀπέχεσθαι Χερρονήσου κελεύουσα, ὡς δὲ κατεφρόνησεν ὁ Σκύθης, παραλα- βοῦσα ἑκατὸν εἴκοσιν ἄνδρας τοὺς ψυχὴν καὶ σῶμα ἀλκιμωτάτους, τρεῖς ἵππους ἑκάστῳ παραδοῦσα διέδραμε νυκτὸς μιᾶς καὶ ἡμέρας χίλια καὶ διακόσια στάδια καὶ τοῖς βασιλείοις ἐξαίφνης ἐπιστᾶσα τοὺς μὲν ἐπὶ θυρῶν ἅπαντας ἀπέκτεινε, τῶν δὲ Σκυθῶν ὡς ἐν ἀπροσ- δοκήτῳ δεινῷ ταραχθέντων καὶ νομισάντων οὐχ ὅσους ἔβλεπον ἥκειν, ἀλλὰ πολλῷ πλείονας εἶναι τοὺς ἐπερ- χομένους, Ἀμάγη μεθʼ ἦς εἶχεν ὁρμῆς ἐς τὸ βασίλειον [*](1 καθεικότος K; καθήκοντος F || 3 τῶν del. K || 8 Ἀμόργη coni. Roth || 16 [τὴν] K || 18 αὐτοῖς γενέσθαι σύμμαχον Patakis.)
Ἀρσινόη Λυσιμάχου τοῦ ἀνδρὸς τελευτήσαντος [*](e. 52, 8) μεγάλης ταραχῆς οὔσης ἐν Ἐφέσῳ καὶ τῶν σελευκιζόν- των τὰ τείχη καταβαλλόντων καὶ τὰς πύλας ἀνοιγόν- των εἰς μὲν τὸ φορεῖον τὸ βασιλικὸν κατέκλινε θερά- παιναν στολὴν περιθεῖσα βασιλικὴν καὶ περιέστησε πολλοὺς τῶν ὑπασπιστῶν, αὐτὴ δὲ περιβαλομένη ῥάκια καὶ προσωπεῖον ἐρρυπωμένον καθʼ ἑτέραν θύραν ἐξῆλθε μόνη καὶ δραμοῦσα ἐπὶ τὰς ναῦς ἀπέπλευσε. Μενε- κράτης, εἷς τῶν ἡγεμόνων, τῷ φορείῳ προσπεσὼν κατεκέντησε τὴν θεράπαιναν οἰόμενος Ἀρσινόην φο- νεύειν.
Κρατησίπολις Πτολεμαίῳ τὸν Ἀκροκόρινθον ἐν- δοῦναι βουλομένη φυλαττόμενον ὑπὸ μισθοφόρων, οἳ πολλάκις ἔπειθον αὐτὴν χρῆναι φυλάττειν τὸν τόπον, ἐπαινέσασα αὐτοὺς ὡς ἀνδρείους καὶ πιστούς, ἀλλὰ [*](Cap. 57. Cf. Droysen II, 2, p. 330 et eundem, Hermes 11 p. 464 sq., Zu Duris u. Hieronymus.) [*](Cap. 58. C. Diod. 20, 37, 1. — Droysen II, 2, p. 86.) [*](1 τὸν Σκύθην m: τῶν Σκυθῶν F || 2 Χερονησίταις F || 10 καταβαλόντων F || 14 ῥερυπωμένον F; corr. vulg. || 15 ἀπέπλευσε K; ἔπλευσε F || 17 κατεκέντισεν F || 21 ὑπὸ K; ἀπὸ F.)
Αἰτωλοὶ Πελληνεῦσιν ἐπεστράτευον. πρὸ τῆς Πελλή- νης ὄχθος ἐστὶν ὑψηλὸς ἀντικρὺ τῆς ἀκροπόλεως, ἐφʼ ὃν οἱ Πελληνεῖς συνελθόντες ὡπλίζοντο. τῆς Ἀθηνᾶς ἱέρεια κατά τι νόμιμον ἐκείνης τῆς ἡμέρας πανοπλίαν ἔχουσα καὶ τρίλοφον κράνος, ἡ καλλίστη καὶ μεγίστη τῶν παρθένων, ἀπὸ τῆς ἀκροπόλεως ἀπέβλεπεν ἐς τὸ πλῆθος τῶν ὁπλιζομένων πολιτῶν. Αἰτωλοὶ παρθένον ὡπλισμένην ἐκ τοῦ ἱεροῦ τῆς Ἀθηνᾶς προελθοῦσαν ἰδόντες αὐτὴν τὴν Ἀθηνᾶν σύμμαχον ἥκειν Πελλη- νεῦσι νομίσαντες ἀνέστρεψαν, Πελληνεῖς δὲ ἐπιδιώ- ξαντες οὐκ ὀλίγους Αἰτωλῶν ἔκτειναν.
Κύνυα Φιλίππου θυγάτηρ τὰ πολεμικὰ ἤσκει καὶ στρατοπέδων ἡγεῖτο καὶ πολεμίοις παρετάσσετο· καὶ [*](Cap. 59. Cf. Plut. Arat. 32. — Droysen III, 1, p. 433 et not. 1.) [*](Cap. 60. Cf. J. p. 659.) [*](1 μεταπέμψεσθαι vulg.; μεταπέαψασθαι F || 4 αὐτοῦ vulg.; αὐτῷ F || 7 ἱερία F (et sic constanter) || 8 Πελληνεύουσιν F || 10 ἱέρεια Ἀθηνᾶς] μία τῶν αἰχμαλώτων ἐν τῷ ἱερῷ καθεζομένη τῆς Ἀρτέμιδος Plut. || 11 κατά τι K; κατὰ τὴν F || 13 ἀπέβλεπεν F] ἐπέ- βλεπεν vulg. || 19. 20 Κύννα Wesseling ad Diod. 19, 52 et Cobet, var. lect. 202: cf. Athen. 4, 155 A; Κυνάννη F; Κυνάνη vulg. || 20 ἤσκει Hercher, Herm. 9, p. 112; ἤσκησε F || 21 Alterum καὶ del. K.)