quaa ubi ab re tanto impetu acta sollicitudinem curamque hominum animadvertit, advocata contione ita de aetate sua imperioque mandato et bello, quod gerundum esset magno elatoque animo disseruit,
ut ardorem eum, et impleret homines certioris spei, quam
quantam fides promissi humani aut ratio ex fiducia rerum
subicere solet.
fuit enim Scipio non veris tantum virtutibus mirabilis, sed arte quoque quadam ab iuventa in ostentationem earum compositus,
pleraque apud multitudinem aut ut per
nocturnas visa species aut velut divinitus mente monita agens,
sive et ipse capti quadam superstition animi, sive ut imperia
consiliaque velut sorte oraculi missa sine cunctatione
exsequerentur.
ad hoc iam inde ab initio praeparans animos, ex quo togam virilem
sumpsit, nullo die prius ullam publicam privatamque rem egit,
quam in Capitolium iret ingressusque aedem consideret et
plerumque solus in secreto ibi tempus
hic mos, quem per omnem vitam servabat,
rettulitque famam in Alexandro Magno prius vulgatam, et vanitate et fabula parem, anguis immanis concubitu conceptum, et in cubiculo matris eius visam persaepe prodigii eius speciem interventuque hominum evolutasn repente atque ex oculis elapsam.
his miraculis
multa alia eiusdem generis, alia vera, alia adsimulata, admirationis humanae in eo iuvene excesserant modum; quibus freta tunc civitas aetati haudquaquam maturae tantam rerum molem tantumque imperium permisit.
ad eas copias quas ex vetere exercitu Hispania mille equites
adduntur; et M. Iunius Silanus propraetor adiutor ad res
gerendas datus est.
ita cum triginta navium classe — omnes autem quinqueremes erant —
ab ostiis Tiberinis profectus
praeter oram Tusci maris, Alpes atque Gallicam sinum et deinde
Pyrenaei circumvectus promunturium, Emporiis, urbe Graeca —
oriundi et ipsi a Phocaea sunt — , copias exposuit.
inde sequi navibus iussis Tarraconem pedibus profectus conventum omnium sociorum — etenim legationes ad famam eius ex omni se provincia effuderant — habuit.
naves ibi subduci iussit remissis quattuor triremibus Massiliensium, quae officii causa ab domo prosecutae fuerant.
responsa inde legationibus suspensis varietate tot casuum dare coepit ita elato ab ingenti virtutum suarum fiducia animo, ut nullum ferox verbum excideret, ingensque omnibus, quae diceret, cum maiestas inesset tum fides.