tum Fabius primo clamore paventium audito, dein conspecta procul
turbata acie “non celerius quam timui
deprendit fortuna temeritatem.
Fabio aequatus imperio Hannibalem et virtute et fortuna superiorem videt. sed aliud iurgandi suscensendique tempus erit; nunc signa extra vallum proferte: victoriam hosti extorqueamus, confessionem erroris civibus.”
iam magna ex parte caesis aliis, aliis circumspectantibus fugam Fabiana se acies repente velut caelo demissa ad auxilium ostendit.
itaque priusquam ad coniectum teli veniret aut manum consereret, et suos a fuga effusa et ab nimis feroci pugna hostis continuit. qui solutis ordinibus vage dissipati erant, undique confugerunt ad integram aciem; qui plures simul terga dederant,
conversi in hostem volventesque orbem nunc sensim referre pedem,
nunc conglobati restare. ac iam prope una acies facta erat
cum Poenus receptui cecinit, palam ferente Hannibale ab se Minucium, se ab Fabio victum.
ita per variam fortunam diei maiore
Minucius convocatis militibus “
nobis quoniam prima animi ingeniique negata sors est, secundam ac mediam teneamus et, dum imperare discimus, parere prudenti in animum inducamus.
castra
vos, milites, eos, quorum vos modo arma ac dexterae texerunt, patronos salutabitis, et, si
nihil aliud, gratorum certe nobis animorum gloriam dies hic
dederit.”
signo dato conclamatur inde, ut colligantur vasa. profecti et
agmine incedentes ad dictatoris castra
in admirationem et ipsum et omnes, qui circa erant,
converterunt.
ut constituta sunt ante tribunal signa, progressus ante alios magister equitum, cum patrem Fabium appellasset circumfusosque militum eius totum agmen patronos consalutasset,
“parentibus” inquit “meis, dictator, quibus te modo nomine, quod fando possum, aequavi, vitam tantum debeo, tibi cum meam salutem tum omnium horum.