nullas adhuc a te litteras habebamus, ne famam quidem
quae declararet te cognita senatus auctoritate in Italiam
adducere exercitum; quod ut faceres idque maturares magno
opere desiderabat res publica. ingravescit enim in dies
intestinum malum, nec extemis hostibus magis quam
domesticis laboramus, qui erant omnino ab initio belli sed
facilius frangebantur. erectior senatus erat non sententiis
solum nostris sed etiam cohortationibus excitatus. erat in
senatu satis vehemens et acer Pansa cum in ceteros huius
generis tum maxime in socerum, cui consuli non animus
ab initio, non fides ad extremum defuit.
bellum ad
Mutinam gerebatur, nihil ut in Caesare reprehenderes, non
nulla in Hirtio. huius belli fortuna
ut in secundis flu/xa, ut in adversi/s bona.
erat victrix res publica caesis Antoni
copiis, ipso expulso. Bruti deinde ita multa peccata ut
quodam modo victoria excideret e manibus. perterritos,
inermis, saucios non sunt nostri duces persecuti, datumque
Lepido tempus est in quo levitatem eius saepe perspectam
maioribus in malis experiremur. sunt exercitus boni sed
rudes Bruti et Planci, sunt fidelissima et maxima auxilia
Gallorum;
sed Caesarem meis consiliis adhuc gubernatum,
praeclara ipsum indole admirabilique constantia, improbissimis litteris quidam fallacibusque interpretibus ac nuntiis
impulerunt in spem certissimam consulatus. quod simul
atque sensi, neque ego illum absentem litteris monere
destiti nec accusare praesentis eius necessarios qui eius
cupiditati suffragari videbantur, nec in senatu sceleratissimorum consiliorum fontis aperire dubitavi. nec vero ulla
in re memini aut senatum meliorem aut magistratus; numquam enim in honore extraordinario potentis hominis vel
potentissimi potius (quando quidem potentia iam in vi
posita est et armis) accidit ut nemo tribunus plebis, nemo
alio magistratu, nemo privatus auctor exsisteret. sed in
hac constantia atque virtute erat tamen sollicita civitas.
inludimur enim, Brute, tum militum deliciis, tum imperatoris insolentia. tantum quisque se in re publica posse
postulat quantum habet virium; non ratio, non modus, non
lex, non mos, non officium valet, non iudicium non existimatio civium, non posteritatis verecundia.
haec ego
multo ante prospiciens fugiebam ex Italia tum, cum me
vestrorum edictorum fama revocavit; incitavisti vero tu me,
Brute, Veliae. quamquam enim dolebiwn in eam me
urbem ire quam tu fugeres qui eam liberavisses, quod mihi
quoque quondam acciderat periculo simili, casu tristiore,
perrexi tamen Romamque perveni nulloque praesidio quatefeci Antonium contraque eius arma nefanda praesidia quae
oblata sunt Caesaris consilio et auctoritate firmavi. qui si
steterit fide mihique paruerit, satis videmur habituri praesidi; sin autem impiorum consilia plus valuerint quam
nostra aut imbecillitas aetatis non potuerit gravitatem
rerum sustinere, spes omnis est in te. quam ob rem advola
obsecro, atque eam rem publicam, quam virtute atque
animi magnitudine magis quam eventis rerum liberavisti,
exitu libera. omnis omnium concursus ad te futurus est.
hortare idem per litteras Cassium.
spes libertatis nusquam nisi in vestrorum castrorum principiis est. firmos
omnino et duces habemus ab occidente et exercitus. hoc
adulescentis praesidium equidem adhuc firmum esse confido, sed ita multi labefactant ut ne moveatur interdum
extimescam.
habes totum rei publicae statum, qui quidem tum erat,
cum has litteras dabam. velim deinceps meliora sint. sin
aliter fuerit, (quod di omen avertant!) rei publicae vicem
dolebo quae immortalis esse debebat; mihi quidem quantulum reliqui est?